Zapalenie wysiękowe opłucnej.

Zapalenie wysiękowe opłucnej po stronie płuca zdrowego (pleuritis exsudativa contralateralis). W rzadkich przypadkach w toku leczenia gruźlicy płuc odmą opłucną wysięk opłucnej powstaje po stronie zdrowego płuca. Powikłanie to zdarza się najczęściej w drugim lub trzecim miesiącu leczenia odmą. Jest ono częstsze w przypadkach odmy po prawej stronie. Wywód chorobowy nie jest jeszcze wyjaśniony. Jedni utrzymują, że odma opłucna nie odgrywa tutaj żadnej roli i sądzą, że powikłanie to stanowi objaw nowego usadowienia się istniejącego w ustroju zakażenia gruźliczego niezależnie od odmy, drudzy natomiast są tego zdania, że właśnie odma wyzwala odczyn ze strony opłucnej zdrowego płuca. Dotyczy to tych przypadków, w których w tym płucu są ogniska gruźlicze, co prawda bardzo nieznaczne, nie dające się wykryć nawet promieniami rentgenowskimi. Ogniska te mają ulegać aktywacji pod wpływem odmy wywołującej przesunięcie serca i śródpiersia, pociąganie zrostów itd. Odczyn zdrowego płuca może być bardzo łagodny w postaci tylko przekrwienia podopłucnych części płuca albo przybrzeżnego zapalenia płuca (corticopleuritis), może jednak być silniejszy i objawiać się wtedy w postaci wysiękowego zapalenia opłucnej. Wysięk bywa przeważnie surowiczo-włóknikowy, nieraz krwotoczny. Przewaga w nim limfocytów oraz zmiany opłucne, stwierdzone w nielicznych, co prawda przypadkach śmierci, dowodzą gruźliczego pochodzenia wysięku. Zapalenie wysiękowe opłucnej po stronie zdrowego płuca rozpoczyna się zwykle silnymi bólami kłującymi po tej stronie i gorączką, która może szybko dojść do 40oC, czasami jednak gorączki nie ma wcale albo są tylko stany podgorączkowe. Tym objawom towarzyszy duszność wzmagająca się w miarę zwiększania się wysięku. Ilość wysięku bywa rozmaita. Odpowiednio do tego stłumienie odgłosu opukowego może dochodzić do dolnego kąta łopatki, do połowy jej wysokości lub jeszcze wyżej. Przebieg bywa najczęściej łagodny: samorodne wessanie się wysięku następuje przeważnie w okresie 15-30 dni. Leczenie w przypadkach wysiękowego zapalenia opłucnej po stronie zdrowego płuca jest przede wszystkim zachowawcze. Usuwa się tylko wysięki wielkie. Jeżeli po wypuszczeniu wysięku wykrywa się ognisko gruźlicze w dotychczas zdrowym płucu, to stosuje się leczenie odmą opłucną także po stronie wysięku przy dalszym stosowaniu odmy po stronie płuca pierwszego z większymi zmianami. [podobne: arganowy olejek, olejek rycynowy, bielenda olejek do kąpieli ]