Typy charakterów.

Dotychczas brak jest typologii charakterologicznej, która by w pewnym układzie klasyfikowała charaktery. Układy takie istnieją raczej w nauce o temperamentach i tam omawia się ubocznie pewne cechy charakterologiczne. Ma to swoje uzasadnienie. O postępowaniu człowieka rozstrzyga bowiem nie abstrakcyjny charakter, gdyż osobnej takiej instancji nie ma, lecz zespół dyspozycji, wśród których najważniejszą niewątpliwie rolę odgrywa życie uczuciowe. Rozróżniamy charaktery, używając do tego celu szeregu przymiotników. Charakter określa się więc jako silny, słaby, chwiejny, zły, dobry, podły, wzorowy, odporny na ujemne wpływy lub nieodporny, stały lub niestały, szlachetny, zbrodniczy itd. Tak jak pojęcie normy w ogóle w naukach przyrodniczych jest trudne do określenia, tak i w tym szczegółowym przypadku nie da się w jednej definicji ustalić, jak ma wyglądać charakter zdrowy, normalny. Ogólnie tylko możemy powiedzieć, że musi on mieć znamiona umożliwiające osobnikowi współżycie z innymi ludźmi zgodne z prawami i warunkami ładu społecznego. Kto narusza warunki ładu społecznego lub prawa, na których ład ten się opiera, ten ma charakter wadliwy, odchylający się od normy. Ocena charakteru zależy od tego, jakie zasady uznamy za normę postępowania osobniczego lub zbiorowego. Za taką normę uznaje się np. zgodność z poczuciem obowiązku, wpojonym człowiekowi przez środowisko, w którym żyje. Zakłada się przy tym, że w środowisku tym rządzą zasady moralne uznane powszechnie za prawidłowe. W pewnych warunkach, np. gdy środowisko jest moralnie złe, osobnik może popaść z nim w konflikt, a mimo to oceniamy jego charakter dodatnio, uznając za sprawdzian ogólnoludzkie, powszechne prawa moralne, nakazujące ludziom zachowywanie pewnych norm etycznych. [patrz też: jak poderwać przyjaciółkę, wolimex, gemini radziejów
]